اینستاگرام و واتساپ به ایران میآیند؟
امروز خبری درباره ورود دو پلتفرم فیلترشده به ایران منتشر شد. پیگیریهای تجارتنیوز درباره این قضیه نشان میدهد رایزنیها همچنان ادامه دارد.
پس از گذشت یک هفته از اولتیماتوم شورای عالی فضای مجازی به مدیرعامل شرکت متا برای معرفی نماینده در ایران ظهر امروز خبری درباره ورود اینستاگرام و واتساپ به ایران از زبان یک نماینده مجلس منتشر شد. جواد نیکبین، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در بخشی از مصاحبه خود با باشگاه خبرنگاران جوان مدعی شد اینستاگرام و واتساپ به اجمال شرایط ما را قبول کردند و به احتمال زیاد به ایران میآیند.
اینستاگرام و واتساپ به ایران میآیند؟
تجارتنیوز به منظور اعتبارسنجی خبر مربوطه با این نماینده تماس گرفت و از او جزئیات مسئله را جویا شد. این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس درباره پذیرش شرایط ایران توسط این دو پلتفرم به تجارتنیوز گفت:«ما درحال رایزنی هستیم که انشالله شرایط را بپذیرند و در ایران دفتر بزنند.»
او با اشاره به این مسئله که هنوز موافقتی از جانب این پلتفرمها صورت نگرفته و فعلا در حد رایزنی است، ادامه داد: این رایزنیها هم به صورت تلفنی و هم به صورت حضوری از طریق نهاد مربوطه در ایران با نهاد مربوطه در آن کشور است.
با این تفاسیر به نظر میرسد متا درحال پذیرش شرایط ایران است. مسئله آوردن سرورهای پلتفرمهاب خارجی به ایران در گذشته نیز مطرح شده بود. حدود 4 سال قبل و در زمان فیلترینگ موقت تلگرام، این مسئله به طور جدی پیگیری شد و حتی وزیر وقت ارتباطات جلساتی را در آلمان با مدیران و مالکان این اپلیکیشن روسی انجام داد اما به دلایل مختلف چون امنیت شبکه و آنچه از سوی مدیران این پلتفرم حفظ اطلاعات شخصی کاربران اعلام شد، این مذاکرات به توافق نرسید.
ثبت نمایندگی پلتفرمهای خارجی در ایران؛ شرط رفع فیلترینگ
پس از اعمال محدودیتهای اینترنت و فیلترینگ اینستاگرام و واتساپ، یک شرط برای برداشته شدن فیلتر این دو پلتفرم بینالمللی گذاشته شد و آن هم لزوم داشتن نمایندگی این پلتفرمها در ایران و عمل کردن به قوانین ایران بود.
چندی پیش، علی بیگدلی، کارشناس حقوق بینالملل و استاد دانشگاه شهید بهشتی درباره امکان تاسیس نمایندگی این پلتفرمها در ایران به تجارتنیوز گفت: این پلتفرمها به طور مستقل فعالیت میکنند. جزو بخش خصوصی هستند و از این جهت، تابع قوانین بینالمللی و حتی حقوق تجارت داخلی نیستند.
او با اشاره به اینکه این شرکتها با وجود خصوصی بودن همواره از حمایت دولت برخوردارند، ادامه داد: اینکه این شرکتها بخواهند در ایران نمایندگی بزنند، مغایرتی با خصوصی بودنشان ندارد اما اینها از سمت دولتشان حمایت میشوند و چون به دولت مالیات پرداخت میکنند، دولت آمریکا موظف است از منافع شرکتها در خارج از کشور دفاع کند. البته بخش خصوصی ما میتواند با شرکتها وارد مذاکره شود تا آنها بتوانند شعباتشان را در ایران راهاندازی کنند اما امکان ندارد همچین اتفاقی بیفتد. با توجه به اینکه الان ایران از جانب حقوق بشر درمحافل بینالمللی محبوبیت خود را از دست داده است.
تاسیس نمایندگی در ایران منع قانونی ندارد
بیگدلی با بیان اینکه تاسیس نمایندگی این شرکتها در ایران از منع قانونی ندارد گفت: اتفاقا تاسیس نمایندگی در ایران برای این شرکت برایشان سود هم دارد اما آنها تابع دولت آمریکا هستند. قبلا ایرانیها از این پلتفرمها استفاده میکردند اما بخاطر عدم رعایت حقوق بشر در داخل ایران که کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل نیز رفتار ایران را محکوم کرده است، به همین دلیل اینها دیگر وارد ایران نمیشوند.
و همچنین اعلام کرد که این پلتفرمها در اغلب کشورها نمایندگی دارند و در ایران به دلیل مسائلی مثل تحریم، وظیفه خودشان میدانند که در ایران سرمایهگذاری نکنند.
این درحالی است که اظهارات نماینده مجلس از احتمال ورود این پلتفرمها به ایران حکایت دارد. این به این معنی است که احتمال اینکه متا شرایط ایران را بپذیرد، زیاد است. با این وجود باید منتظر بروز تغییراتی در عملکرد این پلتفرمها باشیم و آیا ممکن است فضای آنها نیز مانند فضای پلتفرمهای داخلی شود؟