نحوه انتقال آبله میمون چگونه است؟ | آبله میمون چه علائمی دارد؟

رییس گروه مدیریت بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان وزارت بهداشت درباره موارد مشکوک ابتلا به آبله میمونی که باید مورد رصد و آزمایش بیشتر قرار گیرند، گفت: آزمایش با کیت‌های تشخیصی آبله میمونی از کسانی گرفته می‌شود که جزو موارد محتمل بیماری باشند. موارد مشکوک شامل کسانی است که دارای علائم بالینی تب، سردرد شدید، دردهای عضلانی، کمردرد، ضعف، تورم غدد لنفاوی و بثورات پوستی باشد.

بهزاد امیری در گفتگو با ایسنا، با تاکید بر اینکه درحال حاضر از نظر کیت تشخیصی آبله میمونی در کشور هیچ مشکلی وجود ندارد، گفت: پیش‌بینی لازم جهت تهیه و تامین امکانات تشخیصی آبله میمونی از جمله کیت‌های تشخیصی از مدت کوتاهی بعد از این که سازمان بهداشت جهانی مواردی از این بیماری را در سایر کشورها را گزارش داد، در کشور فراهم شد. این امکانات در حدود ۱۲ قطب دانشگاهی و آزمایشگاه انستیتو پاستور فراهم است.

وی افزود: در آینده نزدیک این قطب‌های آزمایشگاهی افزایش خواهد یافت تا ان‌شاءالله بتوانیم در همه مراکز استانی امکانات تشخیصی فراهم شود.

او تاکید کرد: آزمایش با کیت‌های تشخیصی آبله میمونی از کسانی گرفته می‌شود که جزو موارد محتمل بیماری باشند. موارد مشکوک شامل کسانی است که دارای علائم بالینی تب، سردرد شدید، دردهای عضلانی، کمردرد، ضعف، تورم غدد لنفاوی و بثورات پوستی باشد.

در صورتی که یک رابطه اپیدمیولوژیک میان بیمار و بیماری وجود داشته باشد که یعنی بیمار با این علائم، مسافرتی به خارج از کشور داشته باشد یا تماس با موارد محتمل یا قطعی آبله میمونی داشته باشد و یا فردی که رابطه جنسی خارج از خانواده داشته باشد، مورد محتمل شمرده شده و حتما نمونه آزمایشگاهی از این افراد گرفته می‌شود.

رییس گروه مدیریت بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان وزارت بهداشت با تاکید بر اهمیت شناسایی شدن این افراد،‌ توضیح داد: گاهی ممکن است بثورات پوستی به تعداد محدود در بدن وجود داشته باشد که آنها هم در نواحی باشد که با لباس پوشیده شده باشد یا خود بیمار هم از وجود این بثورات آگاه نباشد که در این صورت آگاهی کافی ندارد تا برای اقدامات تشخیصی و درمانی مراجعه کند.

او درباره احتمال تبدیل شدن بیماری آبله میمونی به پاندمی جهانی، تصریح کرد: با توجه به اینکه راه انتقال آبله میمونی متفاوت از کرونا است و شرایط انتقال آن به سهولت کرونا نیست، اگر این الگوی فعلی تغییری نکند، بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی شیوع جهانی بالای این بیماری را متصور نیستیم.

امیری با اشاره به شباهت علائم آبله میمونی و آبله مرغان، بیان کرد: ۴۰ درصد کسانی که آزمایش شدند موارد مبتلا به آبله مرغان بودند. اگر رابطه اپیدمیولوژیکی برای انتقال بیماری وجود نداشته باشد،‌ وجود علائم بالینی به تنهایی برای ما مشخص کننده بیماری نیست. آبله میمونی برخلاف کرونا از طریق هوا منتقل نمی‌شود که قرار باشد تعداد افراد زیادی در معرض خطر باشند.

وی با تاکید بر اینکه کسانی که دارای رابطه اپیدمیولوژیک برای ابتلا به بیماری هستند و یا کسانی که علائم بیماری را دارند باید به مراکز منتخب بهداشتی درمانی مراجعه کنند، گفت: برای اقدامات تشخیصی در حوزه آبله میمونی همان مراکز جامع خدمات سلامت منتخبی که در تشخیص کرونا فعال بودند را در نظر گرفتیم که با مراجعه به این مراکز اقدامات تشخیصی رایگان انجام می‌شود.

وی درباره نحوه نمونه گیری از افراد مشکوک بیماری، بیان کرد: اگر هنوز بثورات پوستی ایجاد نشده باشد ولی فرد علائم عمومی مانند تب،‌ بدن‌درد یا تورم غدد لنفاوی داشته باشد،‌ نمونه‌گیری مشابه کرونا از حلق و بینی خواهد بود. از زمانی که بثورات پوستی ایجاد شود از محل زخم نمونه‌گیری می‌شود.

او درباره راه‌های انتقال ویروس آبله میمونی نیز تصریح کرد: این بیماری از طریق هوابرد انتقال داده نمی‌شود، اما احتمال انتقال به شکل دراپلت یا قطرات تنفسی وجود دارد. البته به عنوان مثال در مورد یک بیمار که در بیمارستان بستری است و قرار است اقداماتی مانند اینتوبه (لوله‌گذاری داخل نای)، احیای قلبی و ریوی بگیرد و یا اقدامی برایش انجام شود که منجر به تولید آئروسل(افشانه) شود، امکان انتقال هوابرد وجود دارد، اما این راهِ معمولِ انتقال بیماری شناخته نمی‌شود.

وی تاکید کرد: انتقال ویروس از طریق دراپلت یا قطرات تنفسی حداکثر تا دو متر امکان پذیر است، اما انتقال هوابرد یعنی خیلی سریع‌تر ویروس منتقل شود که در واقع شاید افراد ساکن در یک اتاق بتوانند مبتلا شوند. البته در مورد آبله میمونی عنوان می‌شود که امکان انتقال هوابرد چندان مطرح نیست، مگر اینکه در یک مکان درمانی اقداماتی شکل گیرد که منجر به تولید افشانه شود که در این صورت امکان انتقال هوابرد به وجود می‌آید.

آبله میمونی چگونه منتقل می‌شود؟

به نقل از ایسنا، علی احمدی، درخصوص بیماری آبله میمونی، اظهار کرد: تاکنون مورد فوت‌شده در اثر ابتلا به این بیماری در افراد مبتلا در خارج از آفریقا رخ نداده و از ۱۹۷۰ تا دهه ۱۹۹۰ میلادی تمام موارد فوت‌شده در کودکان کمتر از ۱۰ سال رخ داده است، در دو دهه قبل نیز کمتر از ۴۰ درصد از موارد فوتی ناشی از آبله میمونی در کودکان کمتر از ۱۰ سال بوده و در طغیان سال ۲۰۱۷ نیجریه متوسط سن فوت‌شدگان آبله میمونی، ۲۷ سال است.

رئیس مرکز بهداشت چهارمحال و بختیاری افزود: در کودکان و کسانی که بیماری زمینه‌ای نقص ایمنی دارند مانند افرادی که با ویروس HIV زندگی می‌کنند ویروس آبله میمونی باعث ایجاد بیماری شدید می‌شود، عوارض مهم این بیماری نیز عفونت مغز و چشم است که عفونت چشم می‌تواند به نابینایی بیمار منجر شود همچنین عفونت تنفسی شدید، تشدید آبله میمونی با اضافه‌شدن سایر میکروب‌ها و بروز سپسیس یا مسمومیت خون از دیگر عوارض این بیماری به شمار می‌آیند.

وی ادامه داد: بیماری آبله میمونی بیشتر از راه حیوان به انسان منتقل می‌شود که از طریق خراش، گازگرفتن یا خوردن گوشت ‌پخته‌نشده یا دست‌زدن به ترشحات حیوان در هنگام ذبح و آماده‌کردن برای پخت غذا اتفاق می‌افتد انتقال از فرد به فرد برخلاف آبله مرغان و آبله ریشه‌کن ‌شده قدیمی، در آبله میمونی به راحتی رخ نمی‌دهد.

احمدی با اشاره به اینکه انتقال بیماری آبله میمونی از انسان به انسان شرایط خاصی لازم دارد، عنوان کرد: راه اصلی انتقال فرد به فرد، راه تنفسی است که در انسان چون از راه قطرات میکروسکوپی درشت منتقل می‌شود، نیاز به تماس چهره به چهره با زمان نسبتاً طولانی و برخورد از نزدیک دارد بنابراین احتمال انتقال به افرادی که در یک خانه مشترک زندگی می‌کنند بسیار بیشتر از افراد جامعه است.

رئیس مرکز بهداشت چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: تماس نزدیک بین بیمار و افراد دیگر به گونه‌ای که ترشحات بدن بیمار یا ملحفه یا حوله آلوده به ترشحات بیمار مانند بزاق یا مایع درون تاول‌های ریز پوستی، با مخاط یا پوست آسیب‌دیده فرد غیربیمار تماس پیدا کند به عنوان مثال در حین روابط جنسی یا ارتباط نزدیک بین فردی یکی دیگر از راه‌های انتقال بیماری آبله میمونی از طریق انسان به انسان است.

وی تصریح کرد: با توجه به راه‌های انتقال بیان شده برای بیماری آبله میمونی احتمال انتقال گسترده و سریع آن در جامعه مانند بیماری کووید ۱۹ و آنفولانزا بسیار کم است، اما برای ارائه نظریه دقیق در این خصوص لازم است اطلاعات بیشتری از ژنتیک این ویروس در بیماران جدید حاصل و تغییرات ژنتیکی که احتمال دارد در ویروس رخ داده باشد مشخص شود.

احمدی یادآور شد: بعد از ورود ویروس آبله میمونی به بدن بین پنج تا ۲۱ روز زمان لازم است تا علایم بالینی آغاز شوند این بیماری دارای دو مرحله است، در مرحله نخست که یک تا ۵ روز طول می‌کشد علایم خفیف کسالت احساس می‌شود و سپس علایم مشخص بیماری مانند تب بالا، سردرد شدید، بدن درد، کمردرد و تورم غدد لنفاوی ظاهر می‌شوند.

رئیس مرکز بهداشت چهارمحال و بختیاری بیان کرد: مرحله دوم بیماری آبله میمونی با پیدایش بثورات پوستی مشخص می‌شود که یک تا پنج روز بعد از شروع تب این بثورات نمایان می‌شوند و در ابتدا به صورت لکه‌های کوچک قرمز رنگ مسطح یا کمی برجسته هستند پس از گذشت یک تا دو روز این لکه‌های قرمز به سمت آبکی‌شدن پیش می‌روند که در ابتدا از مایع شفاف پر هستند و سپس به تاول‌های ریز دارای چرک تبدیل می‌شوند، بعد از آن تاول‌ها سر باز می‌کنند و زخم مرحله انتهایی شکل می‌گیرد که این زخم‌ها کم‌کم خشک شده و پوست طبیعی به جای آن رشد می‌کند.

وی توضیح داد: تاول‌های ریز دارای مایع در آبله میمونی بسیار دردناک هستند و از آنجا که در صورت بیمار و بعضا دستگاه تناسلی فراوان‌تر از سایر نقاط هستند، این دردناک‌بودن بسیار آزار دهنده است این بثورات پوستی می‌تواند به قرنیه چشم فرد نیز آسیب وارد کند و موجب نابینایی در فرد شود.

رئیس مرکز بهداشت چهارمحال و بختیاری افزود: بیماری آبله میمونی معمولا خود محدود است یعنی بیماری با استراحت و درمان بهبود پیدا می‌کند اما در برخی بیماران نیز تشدید می‌شود که در این موارد انجام درمان‌های ضدویروسی ضرورت دارد برای پیشگیری از انتشار بیماری و جلوگیری از تشدید آن نیز در افرادی که احتمال می‌رود بیماری در آن‌ها شدت پیدا کند از واکسن استفاده می‌شود، امروزه واکسن‌های نسل دوم و سوم مناسبی برای آبله میمونی وجود دارد که به افراد در معرض خطر و یا آسیب‌پذیر در معرض تماس تزریق می‌شود.

احمدی درخصوص تفاوت آبله میمونی با آبله مرغان، گفت: آبله مرغان مخصوص انسان است و میزبان حیوانی ندارد اما میزبان آبله میمونی جوندگان و میمون است و انتقال آن نیز بیشتر از حیوان به انسان رخ می‌دهد و انتقال انسان به انسان در گذشته بسیار کمتر بوده است درواقع اگر در خانه فرد مبتلا به آبله میمونی با انسان سالم و بدون سابقه بیماری روبرو شود احتمال انتقال بیماری کم است اما آبله مرغان حدود ۸۵ درصد احتمال انتقال از بیمار به فرد سالم بدون سابقه را دارد.

وی عنوان کرد: براساس بررسی‌های انجام شده در جمهوری دموکراتیک کنگو مشخص شد مواردی از عفونت همزمان به هر دو ویروس آبله میمونی و آبله مرغان در افراد گزارش شده است و بنابراین امکان ابتلای همزمان یک نفر به این دو بیماری وجود دارد.