مردم منتظر یارانه جدید باشند | یارانه جدید گرانی ها را جبران می کند؟

یارانه جدید نوع دیگری از یارانه های پرداختی دولت است که طبق لایحه و بودجه ای که دولت تعیین می کند به مردم پرداخت می شود. همانند یارانه های دیگر، یارانه جدید نیز شامل تمامی افراد نمی شود و مشمولان یارانه جدید نیز توسط دولت تعیین می گردد. یارانه جدید نان یکی از مباحث بر پحثی بود که از اواخر فروردین تا نیمه های اردیبهشت در مورد آن بحث شد. هم چنین با توجه به خبر افزایش قیمت نان، انتظار می رفت که یارانه جدید نان قوت بگیرد.

 با حذف یارانه آرد، قیمت نان‌های فانتزی افزایش یافته است اما مقامات دولتی تاکید می‌کنند که نان سنتی قرار نیست گران شود. حتی شماره‌ای نیز برای گزارش مردمی گرانی نان اعلام کرده‌اند. حالا هم وزیر جهاد کشاورزی از پرداخت یارانه‌ای برای جبران افزایش قیمت آرد خبر داده است.

سید جواد ساداتی‌نژاد وزیر جهاد کشاورزی گفت: شرایط امنیت غذایی جدید در دنیا ایجاب می‌کند که دولت ایران نیز برای پایداری امنیت غذایی خود، از قاچاق آرد جلوگیری کرده و نرخ آرد را برای مصارف صنعتی آزاد و قابل رقابت اعلام کند.

او افزود: بنابراین در گام اول، از این پس برای حفظ قیمت نان، آرد صنف و صنعت با نرخ ۱۲ هزار تومان محاسبه می‌شود.

وزیر جهاد کشاورزی گفت: از آنجایی که دولت در قانون بودجه ۱۴۰۱، تغییر نوع پرداخت یارانه‌ها را لحاظ کرده و این یارانه‌ها از کالا مستقیما باید به دست مصرف کننده برسد، سعی کردیم تا تسریعی در این اقدام انجام شود.

ساداتی‌نژاد توضیح داد: البته دولت ملزم به جبران این افزایش قیمت است و در روز‌های آینده جبران خواهد شد؛ حتی بیش از هزینه‌ای که به مردم تحمیل می‌شود (باشگاه خبرنگاران جوان).

افزایش قیمت نان فانتزی

با حذف یارانه آرد برای نان‌های فانتزی، برخی اخبار از افزایش قیمت نان حکایت می‌کردند اما مقامات دولتی موضوع را تکذیب کرده‌اند.

وزارت جهادکشاورزی خبر منتشرشده در فضای مجازی درباره گران شدن نان سنتی را تکذیب کرد.

علیرضا رضازاده، رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت جهادکشاورزی در واکنش به مطالبی که با عنوان «قیمت جدید نان بعد از آزاد شدن آرد» در برخی سایت‌ها و فضای مجازی منتشر شده گفت: متاسفانه این مطلب مربوط به آرد صنعتی بوده و جدولی هم که در متن این مطلب منتشر شده، مربوط به نان‌های صنعتی و باگت و فانتزی است.

وی افزود: اما متاسفانه در عنوان و متن مطلب منتشرشده به این واقعیت اشاره نشده و به گونه‌ای خبر منتشرشده که گویی قیمت نان سنتی از قبیل نان لواش، سنگک، بربری و … افزایش یافته است که بدین وسیله تکذیب می‌شود.

به گفته وی، دولت در صورت هدفمندی آرد نان سنتی، یارانه آن را مستقیم به مردم خواهد داد و نان سنتی برای مصرف کننده نهایی گران نخواهد شد.

گزارش گرانی قیمت نان به سامانه‌های ۱۲۴ و ۱۳۵

همچنین محمدرضا درگاهی، مدیر کل بازرسی جهاد کشاورزی در گفتگو با صدا و سیما گفت: هیچگونه افزایش قیمت در نان‌های سنتی مانند لواش، سنگک و بربری وجود نداشته است.

او افزود: هموطنان می‌توانند از طریق سامانه ۱۲۴ و ۱۳۵ تعزیرات، گزارش‌ها را به ما اعلام کنند.

اما آنگونه که صدا و سیما گزارش داده، آرد کیسه‌ای برای تولیدکنندگان نان‌های فانتزی از ۷۰ هزار، به۶۷۰ هزار تومان رسیده است و این موضوع باعث افزایش قیمت این نوع نان شده است.

پس از تصمیم دولت مبنی بر افزایش قیمت آرد صنفی و صنعتی، برخی آن را مقدمه ای برای حذف ارز ترجیحی یا ۴۲۰۰ تومانی دانستند اما مسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: جهت گیری این تصمیم ربطی به قیمت نان ندارد و آرد نانوایی همچنان با قیمت قبلی عرضه می شود.

وی همچنین گفت: دولت در نظر دارد به جای اینکه به واسطه ها و دلال ها برسد، از طریق اصلاح قیمت ها یارانه مستقیم به مردم بدهد.

وی همچنین تاکید کرد که قیمت آرد نانوایی ثابت است و فعلا قرار نیست افزایشی در این بخش داشته باشیم اما روش فعلی پرداخت یارانه به آرد نانوایی فسادزا است و قرار است تغییراتی در این زمینه داده شود. آنطور که میرکاظمی گفته قرار است یارانه آرد مستقیم به مردم و مصرف کننده پرداخت شود.

گفتنی است، هر کیلو گندم وارداتی برای کشور حدود ۱۳ هزار تومان تمام می‌شود اما کیلویی ۶۵۰ تومان به نانواهای دولتی می دهد و این عامل فساد و قاچاق شده است.

فرمانده انتظامی کشور روز گذشته اعلام کرد در سال ۱۴۰۰به میزان ۳۵۰ هزار تن آرد قاچاق کشف شده است که رشد ۲۰۰۰درصدی نسبت به سال قبل داشته است.

برخی اخبار تایید نشده از احتمال پرداخت چهارمین یارانه نقدی مناسبتی برای عید فطر خبر می‌دهند. در مقابل نهادهای دست اندرکار در پرداخت یارانه‌های نقدی چنین احتمالی را تکذیب می‌کنند.

برخی از رسانه‌ها در گزارش‌هایی مدعی شدند که قرار است به مناسبت عید فطر ۱۴۰۱ یارانه جدیدی با عنوان یارانه عید فطر پرداخت شود. علت تردید در اصالت و صحت این خبر توضیحات نامفهومی است که به دریافت کنندگان این یارانه جدید مربوط می‌شود.

براساس این روایت نامعتبر، یارانه عید فطر به سرپرستان خانواده‌های فاقد درآمد، صاحبان مشاغل آزاد، افراد فاقد درآمد ثابت و آسیب دیدگان محدودیت های کرونایی تعلق می‌گیرد. اما هم سازمان‌های پرداخت‌کننده یارانه واریز یارانه عید فطر را تکذیب می‌کنند هم اینکه بعد از اتمام تعطیلات نوروز تاکنون هیچ محدودیت کرونایی در چهار گوشه کشور اعمال نمی‌شود، در عین حال صاحبان مشاغل آزاد به فعالیت خود مشغولند.

از همه مهمتر اینکه سازمان هدفمندی یارانه‌ها در هفته‌های گذشته به مناسبت ماه رمضان ۱۵۰ هزار تومان یارانه به افراد فاقد درآمد ثابت پرداخت کرد. عمده این افراد تحت پوشش سازمان کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی قرار دارند.

در همین رابطه پیگیری های تجارت نیوز از سازمان هدفمندی یارانه ها و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نشان داد که فعلا هیچ برنامه‌ای برای پرداخت یارانه عید فطر وجود ندارد.

به صورت مشخص تا این لحظه روابط عمومی هر دو سازمان متولی شناسایی مشمولان مستحق و پرداخت یارانه نقدی، اعلام کردند که هیچ برنامه‌ای برای پرداخت یارانه نقدی وجود ندارد.

از زمستان گذشته تاکنون دولت سه نوبت یارانه به مناسبت بیست و دوم بهمن، عید نوروز و ماه رمضان پرداخت کرده است.

در همین رابطه، زهرا کاویانی، پژوهشگر اقتصادی در گفت‌وگو با اقتصادآنلاین گفت: ارز ۴۲۰۰تومانی ناکارایی زیادی داشته است؛ هم به تولید داخل آسیب زده، هم موجب رانت و فساد شده و کسری بودجه شدید و تورم زیادی داشته است و هم حساب و کتاب بانک مرکزی را خراب کرده است و در مجموع باید حذف شود و غیر از حذف نمی‌توان کاری کرد و حرفی زد.

وی ادامه داد: کالاهایی که ارز ۴۲۰۰تومانی دریافت می‌کنند و تعدادشان خیلی کم است و با احتساب گندم، ۶ قلم کالا می‌شوند. هرچند به مرور از ۲۱کالایی که در سال ۹۷ ارز ۴۲۰۰تومانی دریافت می‌کردند تعدادی حذف شده که خب افزایش قیمت خود را تجربه کردند اما این ۶ قلم هم که حذف نشده در صورت حذف، افزایش قیمتی خواهند داشت.

این کارشناس افزود: هر چند این افزایش قیمت، متناسب با ما به التفاوت ارز ۴۲۰۰تومانی و آزاد نخواهد بود و ۴برابر نمی‌شود؛ زیرا بخشی از کالاهای نهایی این‌ها مثل روغن و مرغ و .. بخش زیادی از افزایش قیمت خود را تجربه کردند و اگر حذف شود افزایش قیمتشان کمتر خواهد بود؛ اما باز هم روی گروه‌های پایین درآمدی اثرگذار خواهد بود و نیاز به حمایت دارند.

به گفته کاویانی، درحال حاضر به واسطه ارز ۴۲۰۰تومانی به گروه‌های بالای درآمدی یارانه داده می‌شود، چون مصرف بیشتری دارند.

این کارشناس ادامه داد: حال که این قصد وجود دارد که این یارانه حذف شود، دولت اگر بخواهد تمام آن را یارانه بدهد اثر تورمی که پیش از این داشته را ایجاد خواهد کرد و ما می‌خواهیم در اثر این حذف بخشی از این کسری بودجه پوشش داده شود تا تورم کنترل شود.

کاویانی افزود: اما آن بخش دیگر به نظر من لازم است در ۲ یا ۳ سطح توزیع شود؛ اول اینکه تمام یارانه‌های نقدی که در حال حاضر پرداخت می‌شود با این یارانه جدید تجمیع شده و در یک نوبت پرداخت شوند و به بخش زیادی از جمعیت حدود ۶۰ میلیون نفر پرداخت کنیم که تمام این یارانه‌ها با هم به حدود ۲۰۰هزارتومان می‌رسد.

این کارشناس خاطرنشان کرد: البته نباید اینگونه باشد که بگوییم یک میزان مشخص معادل ارز ۴۲۰۰تومانی می‌دهیم؛ باید یک یارانه همگانی باشد که یارانه‌های قبلی هم با آن تجمیع شوند و به ازای هر فرد برای حدود ۶۰میلیون نفر پرداخت شود. اگر دولت بخواهد این کار را بکند حتما باید نقدی باشد زیرا اصلا نمی‌شود از دو سوم جمعیت کشور حمایت کالایی کرد و این کار باعث یک زنجیره گسترده ای می‌شود که دولت خودش توزیع کننده و وارد کننده و تضمین کننده وجود کالاها در فروشگاه‌ها خواهد بود و یک رانتی در شبکه توزیع به وجود خواهد آمد و در نهایت شدیدتر دچار همان دردسرهای ارز ۴۲۰۰تومانی خواهیم شد.

به گفته کاویانی، ما الان با کمبود کالا مواجه نیستیم بلکه مشکل پایین بودن قدرت خرید در مردم است و باید نقدی حمایت شود. 

وی در رابطه با اینکه آیا این حمایت کافی خواهد بود؟ گفت: ما یک سری گروه‌های خیلی پایین جامعه داریم که حتی با این سطح از پرداخت نقدی هم می‎دانیم مشکل تامین کالاهای اساسی و حتی سو تغذیه دارند که برای مثال چیزی حدود یک دهک از جامعه یعنی ۸ الی ۱۰میلیون نفر خواهند شد. دولت برای اینکه مطمئن باشد که پولی که پرداخت می‌کند صرف تامین کالاهای اساسی خواهد شد، مازاد بر پرداخت نقدی می‌تواند از این افراد فقط به صورتی که کالاهای اساسی قابل خرید باشد حمایت کند و چون جمعیت این گروه کم است تقاضای بازار را تغییر هم نمی‌دهد.

کاویانی در پایان اشاره کرد: در این زمینه باید سیاست‌هایی اعمال شود که اخیرا وزارت رفاه هم طرح هایی مطرح کرده که منابع زیادی هم نمی‌خواهد مثل حمایت از کودکان سوء تغذیه‌ای یا  کودکان بازمانده از تحصیل که گروه‌های خیلی خاصی معطوف به کودکان را مورد هدف قرار می‌دهد و برای مثال حداقل ۱۰هزارمیلیاردتومان منابع لازم دارد که در مقایسه با یارانه ارز ۴۲۰۰تومانی قابل توجه نیست و با هزینه کم کارایی بسیاری دارد.