خداحافظی با یارانه ریالی
مهران محرمیان معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی اعلام کرد هدف از طراحی رمزریال در بانک مرکزی، تبدیل اسکناس به یک موجودیت قابل برنامهریزی و برنامهنویسی (open money) است و هدفگذاری بر مبنای حذف بانکها نبوده است. این مقام مهمترین وظیفه بانکها در این زمینه را توسعه قراردادهای هوشمند در رمزریال دانست.
معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی ضمن تشریح کارکرد اصلی پول دیجیتال بانک مرکزی، افزود با این فرآیند پول دارای موجودیت هوشمند خواهد شد. به عنوان مثال هنگامی که فرد تسهیلاتی را به صورت رمزریال دریافت کند، این امکان برای بانک و تسهیلاتدهنده فراهم میشود که مبلغ موردنظر دقیقا در جایی سرمایهگذاری شود که هدف گذاری شده است. این در حالی است که در مورد اسکناس و سایر روشهای انتقال وجوه امکان این ردیابی هوشمند برای تسهیلاتدهنده و سیاستگذار وجود ندارد. به بیان بهتر رمز پولها فضای نوآورانهای در عرصه پولی ایجاد خواهد کرد و بانکهای مرکزی دنیا به سمت استفاده از ظرفیت های آن در حال حرکت هستند.
استفاده از قراردادهای هوشمند در دستور کار بانک مرکزی
محرمیان در بخش دیگر از صحبتهای خود به قراردادهای هوشمند اشاره کرد:
ظرفیت بسیار مهمی در این حوزه فعال شده است که میتوان از آن به عنوان ظرفیت “پول برنامهپذیر” یا «دارای ظرفیت قراردادهای هوشمند» تعبیر کرد. گرچه این امکان در پول دیجیتال عادی نیز وجود دارد اما با توجه به هزینه بسیار بالای پیادهسازی و اجرا، عملا تحقق آن با چالش روبهرو است.
وی افزود که از این رو یکی از اهداف اصلی که بانکهای مرکزی در انتشار پول دیجیتال دنبال می کنند، ایجاد و دسترسی به پول توکنایز شده (CBDC) است تا امکان استفاده از ظرفیت قراردادهای هوشمند که قابلیت برنامه پذیری پول را فراهم می کنند، میسر شود. او تصور فضای فناوریهای مالی آینده بدون امکان برنامه پذیری پول را تقریبا غیر ممکن خواند. خصوصا اینکه امروزه مفاهیمی همچون دیفای در حال تولد است که اساسا مبتنی بر تمرکززدایی است و قطعا لازمه بقا در این فضا دراختیار داشتن پول توکنایز شده برای پاسخگویی به نیازهای چنین محیطی است.
محرمیان به مزایای دیگر پول دیجیتال بانک مرکزی اشاره کرد. به عنوان مثال با انتشار پول دیجیتال، پرداخت یارانه هدفمندتر صورت میپذیرد و ادامه داد که اینگونه موارد اگرچه دستاورد جذابی است اما هدف اصلی بانکهای مرکزی، ریلگذاری برای اقتصاد دیجیتال و فعال کردن ظرفیت قراردادهای هوشمند از این مسیر است.
رمزریال به دنبال حذف بانکها نیست
معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی افزود هدفگذاری رمزریال بانک مرکزی ایران بر مبنای حذف بانکها در مسیر تعاملات مالی و تراکنشی نبوده است چرا که بانک ها جزء جدایی ناپذیر تراکنشها هستند.
در واقع نقش مهم بانکها در رمزریال علاوه بر مشارکت در تایید تراکنشها در فضای توزیع شدگی، در زمینه توسعه قراردادهای هوشمند است که متاسفانه این ویژگی ناآگاهانه یا تعمدا از سوی منتقدان مورد غفلت واقع شده است. در حالی که این بزرگترین و مهمترین ظرفیتی است که در این فرآیند برای بانکها دیده شده تا از این طریق، خدمتی ارزنده را در اختیار فضای کسب و کار قرار دهند و به نوعی قراردادهای هوشمند را در فضای اقتصاد توسعه بخشند.