خطر مرگ با نفس کشیدن در این هوا

آلودگی هوا موضوعی پر بحث که این روز ها، زیرا شاخض آلودگی هوا در دو روز اخیر در سطح خطرناک قرار گرفته، اما گویا مسئولان آن را جدی نگرفته اند، سه شنبه با وجود آنکه شاخص الودگی هوا در خطرناک ترین وضعیت ممکن قرارگرفت  ادارات و بانک ها تا ظهر به فعالیت خود ادامه دادند. در حالیکه با بالا رفتن شاخص الودگی هوا و قرار گرفتن در چنین وضعیتی تخلیه شهر توصیه می‌شود. زیرا بسیاری از مردم با بیماری های زمینه دارند و قرار گرفتن در چنین شرایطی خطر مرگ را برایشان به همراه دارد.

 آلودگی هوا به مرز هشدار رسیده است و زندگی عادی بسیاری از افراد را مختل کرده است. در این بین بیماران قلبی و ریوی جزء حساس‌ترین گروه‌های پرخطر هستند که باید بیش از گذشته مراقب سلامتی خود باشند. اما چه راهکاری برای کاهش آسیب و یا در امان ماندن از مضرات آلاینده‌ها موجود است؟ برای پاسخ به این سوال با فوق تخصص ریه و  متخصص قلب و عروق به گفتگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

محمدرضا زاهدپورانارکی فوق تخصص ریه و دانشیار بازنشسته دانشگاه علوم پزشکی تهران به گسترش نیوز گفت: مهم‌ترین توصیه پزشکان به گروه پر خطر (بیماران قلبی، بیماران ریوی و افراد مسن) در روزهای هشدار آلودگی هوا که کیفیت هوا از استاندارد سلامتی خارج می‌شود، ماندن در منزل است. هر چند هوای منزل هم بدون آلودگی نیست، اما سطح آلاینده‌ها در فضای باز به مراتب بیشتر بوده و به همین دلیل خطرناک‌تر نیز خواهد بود.

انواع آلاینده‌های موجود در هوا

وی درباره تفاوت آلاینده‌های هوا افزود: آلاینده‌های متعددی درهوا وجود دارد. آلاینده‌های ریزگردی گرد و غبار، برای بیماران مزمن ریوی و بیماری‌های آلرژیک باعث حمله تنگی نفس و آسمی می‌شود. آلاینده‌های شیمیایی، آلاینده‌های ناشی از سوخت‌های فسیلی (مازوت، گازترش و انواع گازها) و مواد معلق دیگری مانند سرب، مس و آهن که بعد ازترکیب شدن تبدیل به آلاینده ثانویه می‌شوند.

فوق تخصص ریه با اشاره به نزدیک شدن به فصل گرما تاکید کرد: در حال حاضر چون دمای هوا رو به گرم شدن است، یک سری از آلاینده‌های وسایل نقلیه در اثر تابش نور به اکسیدهای ازت تبدیل می‌شود که این اتفاق آلودگی هوا را در این مقطع زمانی دوچندان خواهد کرد. همچنین، اکسید مونواکسید کربن ناشی از احتراق ناقص سوخت‌های فسیلی، زغال یا چوب نیز برای بیماران قلبی و ریوی خطرساز است.

فیلترهای مخصوص جذب آلودگی هوا

زاهدپورانارکی درباره فیلترهای مخصوص آلودگی هوا گفت: دستگاه‌های هواساز بیمارستان‌ها دارای فیلتر خاصی به اسم فیلتر هپا است. این فیلترها مواد شیمیایی و ذرات هوا را جذب می‌کنند، اما در ماسک‌های معمولی چنین امکانی در دسترس نیست. برای کاستن تاثیر آلاینده‌ها در روزهای هشدار آلودگی هوا باید از ماسک‌های مخصوصی استفاده کرد. ماسک‌های دارای زغال فعال تا حدودی می‌توانند از شدت آلاینده‌های معلق در هوا کم کنند.

این فوق تخصص ریه بهترین راهکار درباره آلودگی هوا را کم کردن آلاینده عنوان کرد و ادامه داد: تعطیلی مدارس و دانشگاه ها، کاهش مسافرت‌های بین شهری، کاستن ساعت فعالیت صنایعی مثل کارخانه‌های ماسه وسیمان و حدالامکان کاهش فعالیت پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها که نقش تاثیرگذاری در افزایش آلاینده‌های معلق در هوا دارند.

هشدار به بیماران ریوی و بهبودیافتگان کرونا

زاهدپورانارکی ضمن هشداربه بیماران ریوی افزود: آلودگی هوا برای بهبودیافتگان کرونا و تمام افرادی که زمینه بیماری ریوی داشته‌اند به مراتب خطرسازتر است. خطر برونشیت ریه و فیبروز ریه، در اثر عفونت‌ها در بیماران ریوی وجود دارد و متاسفانه آلودگی هوا بستر مناسبی برای این احتمالات است. همچنین عوارض انواع آنفولانزاها به خصوص کووید ۱۹ که اغلب آسیب جدی به ریه‌ها وارد کرده‌اند و باعث از بین رفتن حبابچه‌های ریه در طول بیماری شده اند، در روزهای اوج آلودگی هوا خطرساز‌تر هستند و این افراد باید مراقبت‌های ویژه‌تری را رعایت کنند.

فوق تخصص ریه در مورد رژیم غذایی مناسب در روزهای آلودگی هوا افزود: مصرف سبزیجات و میوه‌های حاوی آنتی اکسیدان و رنگندانه دار مثل گیلاس، گوجه فرنگی کلم بروکلی برای روزهای آلودگی هوا توصیه می‌شوند.

خطر مرگ برای بیماران قلبی در آلودگی هوا

منوچهر قارونی قاسمی متخصص قلب و عروق و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران به گسترش نیوز می گوید: آلاینده‌های هوا باعث می‌شود، ریه به خوبی اکسیژناسیون انجام ندهد و در اثر آن مواد زائد خون را افزایش دهد. احتمال سکته قلبی، آریتمی قلبی و نارسایی در بیمارانی که مشکل تنگی رگ‌های قلب را دارند به مراتب بالاتر می‌رود. بنابراین افزایش آلاینده‌ها و گرد و غبار معلق در هوا برای بیماران قلبی خطرناک‌تر از افراد عادی است.

منوچهر-قارونی

متخصص قلب و عروق به مشکل پمپاژ خون در بیماران قلبی و اشاره کرد و گفت: زمانی که بیماران قلبی در معرض هوای آلوده قرار می‌گیرند ریه قادر نخواهد بود به خوبی اکسیژن‌رسانی در بدن انجام بدهد اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، متاسفانه خطر مرگ ناگهانی را شدیدا افزایش می‌دهد.

علامت سوزش قلب در زمان تنفس هوای آلوده

وی با تاکید بر خطر آلودگی هوا برای همه افراد افزود: طبیعتا تنفس هوای آلوده برای تمام گروه‌های سنی مضر است و تاثیر مخرب خود را خواهد گذاشت. تنفس هوای آلوده برای افراد عادی نیز منجر به افزایش تپش قلب، تیر کشیدن قلب و سوزش قلب همراه می‌شود.

متخصص قلب و عروق به استفاده از ماسک برای کم کردن عوارض تنفس ریز گردها اشاره کرد و گفت: استفاده از ماسک‌ها در برابر ریزگرد‌ها و گرد و غبارهای معلق در هوا در مقایسه با آلاینده‌های شیمیایی کاربردی‌تر است. ماسک‌های پارچه‌ای بهترین گزینه برای گرد و غبارها هستند به این شرط که بعد از هر بار مصرف شست و شو شوند. در صورت شسته نشدن این ماسک‌ها گرد و غبار نشسته در پارچه وارد ریه می‌شوند و تاثیری نخواهند داشت.

قارونی قاسمی در پایان گفت: بیماران قلبی، افراد سالخورده، بیماران آسمی، افرادی که تجربه سکته دارند و کودکان در روزهای آلودگی هوا از منزل خارج نشوند. همچنین مصرف میوه جات، شیر، سبزیجات برای کم کردن اثر آلاینده‌ها برای تمامی گروه‌ها توصیه می‌شود.